Isinulat ni Tony La Viña; Isinalin sa Bisaya ni Dinah Faye Balleco
Original Article (Rappler); Tagalog Translation
Ang National Union of People’s Lawyers, o ang NUPL, nabuhat kadtong 2007 ug ginabuo sa mga human rights lawyers, mga estudyante sa pagka-abogado, paralegals, legal workers, gikan sa lain-lain nga parte sa nasud, nga giusa sa paghandom nga depensahan, protektahan, ug palambuon ang human rights, ilabi na ang mga pobre ug mga gidaug-daog. Gibuo kini aron organisahon ang mga miyembro sa legal profession sa pagtubag sa pagpanghasi, panghulga, pagfile ug trumped-up charges, ug pagpatay sa mga human rights advocates, aktibista, mga gasupak, ug mga abogado nga apil sa mga trabaho sa human rights sa Pilipinas.
Ilabi sa paghatag ug tabang-legal, ginahimo pud niini ang kampanya ug adbokasya, edukasyon ug training, research ug pagpublish, proteksyon ug kaayo sa mga abogado, organisasyon ug pagpadako, ug internasyunal nga pagkahiusa.
Sa 13 nga tuig sa NUPL, naggunit kini ug lain-lain nga mga kaso nga gahisgot sa human rights. Naggunit kini sa prosekusyon ni Ret. Maj. Gen. Jovito Palparan, nga napriso sa pagdagit sa duha ka estudyante sa unibersidad; prosekusyon sa human rights traffickers ug illegal nga nagrekrut kay Mary Jane Veloso; paghatag ug tabang-legal sa mga pamilya nga nabiktima sa kontra-droga nga mga operasyon ug extrajudicial killings; ug paghagit sa konstutisyunalidad sa pagdeklara sa martial law sa Mindanao, ug uban pa.
Sa panahon sa pandemya, gigunitan niini ang mga kaso sa 21 nga mga residente sa San Roque nga nagapangayo ug pagkaon nga hinabang kadtong Abril; 10 nga volunteers nga napriso sa Marikina kadtong Mayo 2020; ug 20 nga mga indibidwal nga napriso sa Pride March sa Manila kadtong June, ug uban pa. Kadtong Abril, ang NUPL u gang Public Interest Law Center (PILC) nirepresenta sa 22 nga mga inmates gikan sa lain-lain nga prisohan sa Metro Manila kay naghangyo sila sa Korte Suprema nga tugotan ang ilahang kadali nga paggawas tungod sa pagkadelikado sa pagkalat sa COVID-19 sa sulod sa guot nga prisohan. Kadtong Hulyo, sa tabang sa NUPL, ang usa ka petisyon nga gipangunahan sa niaging social welfare and development secretary nga si Judy Taguiwalo gifile sa Korte Suprema nga nagpugos sa Duterte government nga magbuhat ug mass testing.
Karon, kauban si former Congressman Neri Colmenares ug Edre Olalia nga Chairperson ug Presidente, adunay 500 nga miyembro gikan sa lain-laong parte sa nasod ang NUPL, 19 nga chapter, 4 nga regional coordinative bodies, ug 3 ka law student chapter sa mga law schools sa Metro Manila. Aduna kini mga judge, prosecutor, miyembro sa Public Attorney’s Office, law professors, practitioners, ug mga law students. Kauban kini sa International Association of Democratic Lawyers (ADL), nga adunay consultative status kauban sa United Nations. Sugod kadtong 2019, si Olalia ang transitional president sa IADL.
Kaila ug nakatrabaho nako kauban ang mga abogado sa NUPL sa Metro Manila, Cebu City, ug Cagayan de Oro. Taas ang akoang pagdayeg ug respeto kanila tungod sailahang katarong, integridad, ug gana sa trabaho. Isip usa ka propesor sa law sa 30 ka tuig, perminti nako ginaingon sa akoang mga estudyante nga ang akoang gusto pagkahimuon ka yang pagtabang sailaha nga makapasa sa bar ug mahimong mga abogado, itrain ug tabangan sila nga mahibal-an ug matun-an ang mga kaalam ug diskarte aron makatabang sila sa paghatag ug representasyon sailahang mga kliyente, ug ilabi na nga mahimo silang maayo nga mga abogado para sa maayo nga mga paghandom, para sa nasud ug planeta, para sa human rights, hustisya sa pakig-uban ug palibot, ug ilabi na para sa pobre ug giadaug-daog.
Karon, sa atong nasud, ang pinakaanindot nga halimbawa sa usa ka maayo nga abogado mao ang abogado sa NUPL. Para saakoa, naganahan ug namaayuhan ako sa trabaho ni Krissy Conti (nga akoang estudyante sa UP Law) Josa Deinla, Sol Taule, ug Kathy Panguban sa NUPL Manila; Ian Manticajon ug Ian Sapayan sa NUPL Visayas/Cebu; Czarina Musni sa NUPL Cagayan de Oro; ug Dean Manny Quibod sa NUPL Davao. Si Joy Reyes, usa usab ka miyembro sa NUPL nagatrabaho usab kauban nako ug gatabang saakoa sa akoang mga ginabuhat. Ug syempre, ang namartir na si Ben Ramos, nga maoy usa ka founding member sa NUPL nga ang pamilya duol saakoa, ug maayo gyud sa among henerasyon tungod saiyahang katarong ug sakripisyo.
Kinahanglan usab nako iingon nga duol ako sa NUPL founding Chair na si Romy Capulong, nga nagtabang saiyang kampanya sa 1987 senatorial elections. Kauban si Pepe Diokno, si Romy nagpakita saakoa ug dalan sa alternatibo nga pagka-abogado, nga iyahang giingon nga “a treasured journey of self-fulfillment.” Gisigurado niya saamoa nga mapareho kini para sa kadtong mupili nga mulakaw iyahang dalan. Kini nga mga pulong sa founder maghatag unta ug kusog sa mga NUPL lawyers nga makaya ang mga atake batok kanila.
Pagred-tag sa NUPL
Lain gayud nga kining mga abogado sa katawhan nga nagahatag ug nagagasto sailahang oras ug kwarta ug maskin paman sailahang kinabuhi, aron mulaban para sa proteksyon ug pagpadayon sa human rights, ilabi na sa mga pobre ug gidaug-daog, kay gitawag nga abogado sa Communist Party of the Philippines-New People’s Army (CPP-NPA). Kining walay ayo ug basehan nga mga pasangil wala lang gahatag ug dautan sa mga miyembro sa NUPL apan nagasupak usab sailahang katungod sa kinabuhi, kagawasan, seguridad, ug pagpadayon sailahang propesyon.
Sa kamatuoran, bisan paman sa pagfile ug reklamo batok sa mga miyembro sa NTF-ELCAC (National Security Adviser Hermogenes Esperon, nga maoy vice-chairperson sa NTF-ELCAC; ang Southern Luzon Command chief Lieutenant nga si General Antonio Parlade Jr., ang spokesperson sa task force, ang Presidential Communications Operations Office Undersecretary nga si Lorraine Badoy) sa Office of the Ombudsman, ang pagred-tag sa mga grupo sa mga abogado nagpadayon. Bisan paman, ang trabaho sa mga miyembro sa NUPL sa pakigbatok aron ipadayon ang pagsulong sa human rights sa mga kabos ug gidaug-daog nagpadayon usab.
Bag-o lang, giaatake sila sailahang pagrepresenta sa duha ka Aeta nga giakusahan ug terorismo sa Central Luzon. Ang kamatuoran niining kontrobersiya klaro para sa mga nakabalo kung paunsa gatrabaho NUPL. Usa kini nga pagdaot sa usa ka maayo nga organisasyon ug sa kamaayo sailahang trabaho, ug dili kini molampos.
Tony La Viña 