Isinulat ni Tony La Viña at Joy Reyes. Isinalin sa Bisaya ni Dinah Faye Balleco
Original Article (Rappler); Filipino Translation
Ang usa ka buhat nga nagsugod sa minantinil nga kawayang kariton nga adunay alcohol, crackers, ug mga preskong gulay ug prutas, ug maskin unsang mga gibutang nga panginahanglan, karon giila nga Maginhawa Community Pantry, karon nahimo na nga dakong istorya ug komentaryo- sa kalihokan sa nasud.
Pila lamang ka oras gikan sa paghimo niini, daghang mga komunidad sa daghang parte sa nasud naghimo sad ug ilahang bersyon sa pantry, na tanan resulta sa pagboluntaryo ug pagkahiusa, Ang uban nga dili makagawas sailahang balay tungod sa lain-laing rason, naghatag ug donasyon pamaagi sa kwarta. Ang uban naghatag ug gikan sa grocery ug naghatag ug give-in kind nga mga donasyon. Ang mga aktibista, simbahan, ug mga relihiyosa nga grupo nagpatindog sad sailahang pantries . Ang mga pobre- ang gitawag nga masa-naghatag sad ngadto sa mga pobre.
Kining mga community pantry adunay kumon nga motto: “Magbigay ayon kakayahan. Kumuha batay sa pangangailangan.” (Maghatag base sa kapasidad, magkuha base sa panginahanglan)
Marxian and Christian sources
Ang motto nga gigamit sa mga pantry ilado sa mga social activists, kay gipaila kini ni Karl Marx kadtong 1875 Critique of the Gotha Program, ang Gotha nga usa ka lungsod sa Germany kung asa ang Social Democratic Workers’ Party of Germany nagtigum ug nagsagop sa usa ka pulitikal nga programa nga gilantaw ni Marx nga konserbatibo ra kaayo. Ang eksakto nga panulti miingon:
“In a higher phase of communist society, after the enslaving subordination of the individual to the division of labor, and therewith also the antithesis between mental and physical labor, has vanished; after labor has become not only a means of life but life’s prime want; after the productive forces have also increased with the all-around development of the individual, and all the springs of co-operative wealth flow more abundantly — only then can the narrow horizon of bourgeois right be crossed in its entirety and society inscribe on its banners: From each according to his ability, to each according to his needs!”
Kinahanglan mahibal-an nga kani nga panulti dili orihinal nga ideya ni Marx apan gihulam kini niya sa mga French Utopian Socialists. Ang gihatag ni Marx mao ang lig-on nga pagsabot nga nagtabang sa mga aktibist sa pagsabot sa mga ugat sa problema sa pagpahilayo ug pagkawala ug hustisya sa ilalom sa pyudalismo ug kapitalismo.
Ang uban mubalik sa dugay nga panahon ug muignon nga ang mga karaan na mga Kristiyano ang gigikanan ani nga ideya, sa ingon SA Acts of the Apostles, mabasa nato ni na mga panulti:
“All the believers were together and had everything in common. Selling their possessions and goods, they gave to anyone as he had need.” (Acts 2, 44–45)“All the believers were one in heart and mind. No one claimed that any of his possessions were his own, but they shared everything they had.” (Acts 4, 32)
“There were no needy persons among them. For from time to time those who owned lands or houses sold them, brought the money from their sales and put it at the apostles’ feet, and it was distributed to anyone as he had need.” (Acts 4, 34–35)
Sa ika-21 na siglo, si Pope Francis nagsulti ani ug maayo. Sa “Fratelli Tutti,” iyahang encyclical mahitungod sa panaghiusa ug pag-amigohay nga giisyu kadtong niaging adlaw sa tunga sa pandemya , si Francis nag-ingon siktreto ug pangandoy:
“Here we have a splendid secret that shows us how to dream and to turn our life into a wonderful adventure. No one can face life in isolation…. We need a community that supports and helps us, in which we can help one another to keep looking ahead. How important it is to dream together.… By ourselves, we risk seeing mirages, things that are not there. Dreams, on the other hand, are built together. Let us dream, then, as a single human family, as fellow travelers sharing the same flesh, as children of the same earth which is our common home, each of us bringing the richness of his or her beliefs and convictions, each of us with his or her own voice, brothers and sisters all.”
Panaghiusa sa lebel sa komunidad
Ang konsepto sa mga community pantry nag-ingon dili lamang sa simple nga charity o paghatag, apan pinakaimportante, ang panaghiusa ug pagtinabangay. Kadtong pagsugod sa mga community pantry, ang mga mag-uuma gikan sa Paniqui, Tarlac naghatag ug mga sako sa mga patatas ngadto sa Maginhawa pantry, ug mga mangingisda nga nahisakop sa Pamalakaya Federation nagdala ug isda. Ang Local Tricycle Operators and Drivers’ Associations, maskin pa man na pagkaigo nila ug grabe sa pandemya, boluntaryo nga nag-organisa ug mga donasyon ug nagsigurado nga ang mga gapila nagsunod ug mga minimum health protocols. Ang uban nagtabang sa lain-laing pamaagi- pagpack, pagdistribute, ug pag-arrange sa mga pagkaon.
Makita sa mga donasyon ug mga kwarta na gihatag ang naratibo sa panaghiusa sa mga tao sa pagtabang sa komunidad maskin paman naapektuhan sila ug pag-ayo sa pandemya.
Ang usa ka kritisismo mao ang pag-ingon nga kaning mga community pantry kay pulitikal, u gang national government ug mga lokal na mga opisyales nahulga sa pag-abot niini.
Tinuod nga kini pulitikal. Kung adunay abilidad ang gobyerno sa paghatag sa mga serbisyo ug hinabang para sa katawhan, dili na makakita ug panginahanglan kining mga komunidad sa pagtinabangay sa paghatag para sailahang mga kaugalingon. Maong, imbes na atong mga pangutana kay “Nganong kinahanglan man nato ni nga himuon nga pulitikal nga isyu? Nganong nagahisgot man kita ug sosyalismo?” dapat ginapangutana nato ang atong mga sarili, “Ngano ug paunsa ta napakyas saatoang pamaagi karon? Unsay mali sa pagdistribute ug bahandi ug paghatag ug libre nga mga pagkaon ug serbisyo?”
Dili lang maayo nga pagkabati
Para sa kadaghanan saato, ang una nga atoang nabati sa pagkahibalo nato sa mga community pantry mao ang maayo nga pagkabati. Dili bag-o saato ang konsepto sa bayanihan nga espiritu sa pagtrabaho.
Apan sa lalom nga repleksyon, kinahanglan maghuna-huna kita sa mga rason kung ngano nag-abot kining mga community pantry ug unsa atoang mga pwede buhaton gikan diri.
Kinahanglan nato ilahon nga konkreto kini nga resulta sa dili igo nga hinabang sa gobyerno, maong kinahanglan nato na magsaba mahitungod niini. Dili kani free pass para sa gobyerno nga wala nagadeliver ug hospital rooms ug bakuna para sa katawhan.
Panigurado, dili solusyon ang mga community pantry para sa tanan natong mga problema. Ang kawad-on sa hustisya nga gibuhat ug gipasamot sa pandemya dili masolusyonan pinaagi aning mga community pantry; ang pulitikal nga gahum aron bag-uhon ang prayoridad sa gobyerno ug ang corporate behaviour kinahanglan gayud. Ang paghimo ug paghatag sa mga community priority dili dapat himuong rason sa dili paghimo ug pulitikal nga aksyon tungod sa hinugdan nga nakahatag na ug sakto nga kontribusyon.
Si Pope Francis muingon sa “Fratelli Tutti” nga ang pag-ingon nga ang leksyon lamang na kinahanglan matun-an gikan sa pandemya mao ang panginahanglan nga tarungon kung unsa man atoa nang ginabuhat, o pagtarong sa mga nagaandar na na mga sistema ug regulasyon, wala gaingon sa reyalidad.
Kinahanglan nato ang radikal na pagbag-o saatoang katilingban- saatoang gobyerno ug ekonomiya ilabi na-ug kinahanglan nato na karon.
Panawagan sa panaghiusa
Sa pagsulat namo niining artikulo, makita nato na ang mga pantry, pareha sa ubang maayong butang saatoang katilingban (Ang mga Lumad schools, halimbawa) ginared-tag tungod nga naay malisya o tungod sa pagkaignorante. Ang Maginhawa Community Pantry, pananglitan, kinahanglan musirado sa mga operasyon ug kadyot tungod kay ang founder niini, nga si Patricia Non, nahadlok para sa safety sa mga volunteers sa pantry sa tunga sa panred-tag. Gianunsyo kini niya kadtong Lunes sa gabie saiyahang Facebook, gamit ang pag attach ug mga screenshots sa mga social media groups, apil kadtong iya sa NTF-ELCAC, nga nagaingon nga ginagamit ang mga pantries para sa propaganda sa komunista.
Ang uban nga mga opisyales sa kapulisan sa uban nga mga community pantry nareport sad nga nagabisita sa lain-laing lugar sa Manila, nga nagapangutana sa mga pangalan sa mga organizers ug nagapangutana kung gaapil ba kining mga organizers sa maskin unsang organisasyon. Usa kini ka bayolasyon sa constitutional rights sa mga katawhan, apil na ang right to privacy nga giingon ni National Privacy Commission Commissioner Raymond Liboro.
Para sa mga community pantries, ang mga abogado nagaorgansa karon aron suportahan ug labanan ang mga red-taggers.
Kung kini ang polisiya sa Duterte government (nga wala nila giila), kinahanglan hukman kini sa isog na mga pamaagi. Ginapakita lang niini ang kawala’y kasigurohan o insecurity sa administrasyon nga wala nakahatag para sailing katawhan.
Ang mga pantry maayo na mga binuhatan kay naghatag kini ug social activism ug social entrepreneurship sa lebel sa komunidad. Ang kombinasyon sa aning duha ka komunidad sa praktis-kadtong mga nagaprotesta ug nagatrabaho para mapildi ang inhustisya ug kadtong mga nagagamit ug social innovation aron bag-uhon ang katilingban-adunay gahum. Ang koalisyon aning mga nagahimo ug pagbag-o mao ang atoang pinakamaayo nga chansa aron makagawas aning pandemya dili lamang sa pagkaluwas apan apil ang pag-uswag.
Ginatawag nato ang mga Pilipino nga adunay maayong kabubut-on, apil atoang mga pulitiko (Si Quezon City mayor Joy Belmonte motubag ug maayo sa sitwayson), na mag-uban ug depensahan kining mga community pantry. Aron iparaphrase ang ilado sad nga panulti ni Marx: Mga Pilipino sa kalibutan, paghiusa sa pagdepensa saatong katungod ngadto sa kamaayo ug panaghiusa!
Visit this website to access the article.
Tony La Viña 